Tölum saman

Félag- og húsnæðismálaráðuneytið hefur ýtt úr vör vitundarvakningu um félagslega einangrun. Verkefnið ber heitir Tölum saman og með því vill ráðuneytið vekja athygli almennings á því hversu alvarleg einangrun er og hvernig við getum öll verið hluti af lausninni.

Orsakir félagslegrar einangrunar eru fjölþættar. Andlát maka, skilnaður, veikindi, vinslit, atvinnumissir og fleiri áföll geta allt verið orsakir þess að fólk dregur sig inn í skel eða missir tengsl við nærsamfélagið. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin (WHO) hefur skilgreint félagslega einangrun sem lýðheilsuvanda til jafns við reykingar, ofneyslu áfengis, offitu og fleiri stórfelldar ógnir við almenna heilsu.
Einmanaleiki er huglæg, óvelkomin tilfinning sem við finnum fyrir þegar við upplifum skort á félagslegum samskiptum. Fólk er í eðli sínu félagsverur og því nauðsynlegt að eiga í félagslegum samskiptum við annað fólk. Einmanaleiki er tilfinning sem getur komið og farið.
Félagsleg einangrun er hins vegar lítil eða engin félagsleg tengsl. Félagsleg einangrun er ekki það sama og félagsleg nægjusemi. Nær allar mannverur hafa þörf fyrir tengsl og einhvers konar nánd. Það að vera „út af fyrir sig“ og að einangrast félagslega er ekki það sama.

Ýmis ráð eru til að rjúfa félagslega einangrun, í tengslum við vitundarvakninguna hafa gagnlegar upplýsingar verið teknar saman á https://island.is/felagsleg-einangrun. Þar er hægt að fá ráðleggingar við spurningum á borð við:
· Hefur þú nýlega upplifað missi, skilnað eða starfslok?
· Hefur þú nýlega lent í félagslegum áföllum eða átökum sem hafa valdið kulnun eða félagskvíða?
· Hefur nágranni þinn eða ættingi í auknum mæli „horfið inn í skelina“?
· Eru vísbendingar í umhverfi sem gefa í skyn minnkandi virkni?
Markmiðið með vitundarvakningunni er að opna augu fólks fyrir félagslegri einangrun í samfélaginu og vekja athygli á samfélagslegri ábyrgð okkar allra. Við getum öll lagst á eitt að láta okkur ekki standa á sama um fólk heldur mæta viðkomandi með vinskap, hlýju og virðingu, tala saman og halda sambandi.
Á síðasta ári, í tengslum við verkefnið Gott að eldast, fengu nokkur sveitarfélög styrk fyrir starfi tengiráðgjafa, en hlutverk þeirra er að draga úr félagslegri einangrun viðkvæmra hópa.
Tengiráðgjafar hafa yfirsýn yfir bjargir nærsamfélagsins, sérstaklega þau úrræði sem eru líkleg til að auka félagsleg samskipti. Tengiráðgjafar nálgast þá sem eru félagslega einangraðir eða í hættu á að einangrast m.a. með heimsóknum og símtölum.

Undirrituð er tengiráðgjafi í Mosfellsbæ og bíður upp á fasta viðtalstíma í Brúarlandi. Boðið er upp á ráðgjöf um farsæla öldrun, upplýsingar um úrræði í nærsamfélaginu, mikilvægi virkni og þátttöku og markmiðssetningu á efri árum.
Einnig er boðið upp á fræðslu og ráðgjöf varðandi áskoranir er fylgja hækkandi aldri, og leiðum til að draga úr einmanaleika og einangrun. Eins ef áhyggjur eru af fólki sem glímir við einangrun er hægt að koma upplýsingum til tengiráðgjafa.
Hægt er að panta tíma með því að senda tölvupóst á gudleifl@mos.is eða hringja í síma 525-6700.

Guðleif B. Leifsdóttir
tengiráðgjafi í Mosfellsbæ